14+1 Εκλογικά Συστήματα (ή Πως να Εξαθλιώσετε την Δημοκρατική Αντιπροσώπευση)

Από την προεκλογική περίοδο ήθελα να κάνω ένα μίνι αφιέρωμα στα εκλογκά συστήματα στην Ελλάδα και τον τρόπο που διαμόρφωσαν τον πολιτικό χάρτη του τόπου. Αφορμή στάθηκε ο ελαφρώς τερατόμορφος εκλογικός νόμος Σκανδαλίδη, με τον οποίο διεξήχθησαν οι τελευταίες εκλογές και έμπνευση το βιβλίο του καθηγητή Θανάση Διαμαντόπουλου "Εκλογικά Συστήματα, Θεωρία και Πρακτικές Εφαρμογές" (εκδόσεις Πατάκη).

Δυστυχώς, το βιβλίο (μαζί με άλλα του καθηγητή, και όχι μόνο) έχει παραμείνει σε μια κούτα στο πατρικό μου σπίτι στην Αθήνα και θα μπορέσω να το έχω στα χέρια μου πολύ αργά, οπότε αποφάσισα λίγο από μνήμης, λίγο με τη βοήθεια του διαδικτύου και λίγο χονδρικά να κάνω ένα top ten των εκλογικών συστημάτων, βάσει των οποίων διεξήχθησαν οι βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα. Λάθη και παραλείψεις σίγουρα θα υπάρχουν και επιφυλάσσομαι να κάνω κάποιες μελλοντικές διορθώσεις.

Να σημειώσω εδώ ότι από το 1844 που είχαμε τις πρώτες εκλογές μέχερι και σήμερα έχουν διεξαχθεί 60 διαφορετικές εκλογικές αναμετρήσεις, ενώ στις 27 τελευταίες φορές το εκλογικό σύστημα έχει αλλάξει 18 φορές (είναι ένα άτυπο παγκόσμιο ρεκόρ).

(Κύριο θέμα είναι ο εκλογικός νόμος και όχι η κρισιμότητα ή το παρασκήνιο της κάθε εκλογικής αναμέτρησης και τέλος η σειρά είναι αξιολογική και σαφέστατα υποκειμενική.)


14) Στη θέση αυτή βρίσκουμε δικαιωματικά το απλούστερο εκλογικό σύστημα. Στις 7 Νοεμβρίου 1926 έγιναν οι πρώτες εκλογές με απλή αναλογική. Φυσικά δεν υπήρξε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Για την ιστορία πρώτο κόμμα βγήκε το Κόμμα των Φιλελευθέρων υπό τη διαρχία Καφαντάρη - Μιχαλακόπουλου και πρωθυπουργος της οικουμενικής κυβέρνησης ο Αλέξανδρος Ζαϊμης. Απλή αναλογική είχαμε και στις εκλογές του 1932, του 1936 (η εκκίνηση, ουσιαστικά, της δικτατορίας του Μεταξά), του 1946 (πρώτες μεταπολεμικές εκλογές, 10 χρόνια μετά τις προηγούμενες με μεγάλη αποχή και την αρχή του εμφυλίου) και τέλος του 1950.

13) Η "ενισχυμένη" αναλογική. Στις 17 Νοεμβρίου 1974 γίνονται οι πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές (ή αλλιώς οι εκλογές του "Καραμανλής ή Τανκς") με το σύστημα της αναλογικής με πλειοψηφική κλίση, όπως είναι το πιο σωστό ή της ενισχυνένης αναλογικής, όπως είναι ευρύτερα γνωστό.

Το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα μεγάλωσε τις γενιές μας και φαίνεται σαφώς (κυρίως σε σχέση με αυτά που ακολουθούν στη λίστα μας) πιο οικείο. Διαμάντια βέβαια υπάρχουν και κρύβονται στις λεπτομέρειες. Το διαμαντάκι ονομάζεται δεύτερη κατανομή και για να μπεις σε αυτή χρειάζεσαι 17% στην επικράτεια. Μόνο δυο κόμματα το καταφέρνουν στις συγκεκριμένες εκλογές (Νέα Δημοκρατία και Ένωση Κέντρου).

Το εκλογικό αποτέλεσμα φυσικά δεν αντέχει σε οποιαδήποτε κριτική. Ο Καραμανλής παίρνει 54,37% (219 έδρες) και τα τανκς 45,63%. Ουσιαστικά μέχρι τις εκλογές του 1989 δεν έχουμε καμιά τρομερή αλλαγή στο εκλογικό σύστημα, αν και πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση ο εκλογικός νόμος αλλάζει στις μικρολεπτομέρειες.

12) Οι πρώτες κοινοβουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα διεξήχθησαν το 1844 και έγιναν με ένα σχετικά δίκαιο εκλογικό σύστημα (ίσως το διικαιότερο και προοδευτικότερο της εποχής) και ίσως θα έπρεπε να είναι μια θέση πιο κάτω, αλλά παρακάτω εξηγώ τους λόγους της ανόδου ένα βήμα από το top ten.

Εκλογική περιφέρεια οριζόταν κάθε επαρχία και ανάλογα με τον πληθυσμό της κάθε περιφέρειας εκλέγονταν και οι βουλευτές. Στις επαρχίες με λιγότερους από 10.000 κατοίκους ένας βουλευτής, εώς 20.000 κατοίκους δύο, εώς 30.000 κατοίκους τρεις και πάνω από 30.000 κατοίκους τέσσερις. Εξαίρεση έγινε για την Ύδρα, όπου εξελέγησαν τρεις βουλευτές και τις Σπέτσες, όπου εξελέγησαν δύο, ενώ δύο βουλευτές εξέλεξαν και οι Ψαριανοί κάτοικοι της Ελλάδας και έναν οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η τρέλα του εν λόγω εκλογικού νόμου ήταν ότι ενώ όριζε ότι οι εκλογές πρέπει να διεξαχθούν σε οχτώ ημέρες, δεν όριζε ότι αυτό θα έπρεπε να γίνει σε όλη την επικράτεια. Αποτέλεσμα ήταν οι εκλογές να διεξαχθούν σε ένα διάστημα περίπου έξι μηνών, διαφορετική ημερομηνία σε κάθε επαρχία. Όπως ήταν φυσικό ο διορισμένος πρωθυπουργός της χώρας κατά τη διάρκεια των εκλογών, Ιωάννης Κωλέτης εκμεταλεύθηκε το γεγονός αυτό και με το πολυαγαπημένο στη χώρα μας σύστημα της βίας και νοθείας νίκησε κατά κράτος τον μεγάλο αντίπαλο του, Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο.

11) Μια πιο απαρχαιωμένη μορφή "ενισχυμένης" αναλογικής, και γι αυτό ίσως και αποτυχημένη, εμφανίστηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1951. Το σύστημα αυτό ήταν αναλογικό μεν, αλλά ενίσχυε τα τρία πρώτα κόμματα, ενώ τα υπόλοιπα έμπαιναν σε λογική πλειοψηφικού, άρα και εκτός βουλής. Η πριμοδότηση των τριών πρώτων κομμάτων (και όχι μόνο του πρώτου) εμπόδισε τη δημιουργια αυτοδύναμης κυβέρνησης, δημιούργησε κυβέρνηση συμμαχίας Πλαστήρα-Φιλελευθέρων και τελικά την επόμενη χρονιά έγιναν με πλειοψηφικό σε στενή περιφέρεια, οι διάσημες από το σύνθημα του ΚΚΕ "Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος" εκλογές με νικητή τον Παπάγο.

10) Είσοδος στα πρώτα δέκα με ένα σύστημα που δεν είναι και πολύ κακό, αλλά στα μάτια μας φαντάζει λίγο περίεργο και απαρχαιωμένο. Μια παραλλαγή του με ψηφοδέλτιο θα μπορούσε να είναι ένα από τα καλύτερα συστήματα ακόμα και για τη σημερινή εποχή. Μιλάμε φυσικά για το φοβερό και τρομερό σφαιρίδιο, το οποίο πρωτοεμφανίστηκε στις 14 Μαϊου 1865.

Σε κάθε εκλογικό τμήμα υπήρχαν τόσες κάλπες όσοι και οι υποψήφιοι βουλευτές. Κάθε κάλπη είχε δυο τρύπες, η μία ήταν το "άσπρο" και οι άλλοι το "μαύρο". Ο ψηφοφόρος περνούσε μπροστά από κάθε κάλπη, ο αντιπρόσωπος του κάθε βουλευτή φώναζε το όνομα του και ο καθένας υπερψήφιζε ή καταψήφιζε (μαύριζε, κατά το κοινώς λεγόμενο) κατά βούληση. Μετά το τέλος της εκλογικής διαδικασίας γινόταν καταμέτρηση και αν ο αριθμός των σφαιρδίων ξεπερνούσε τον αριθμό των ψηφισάντων, τα περίσσια σφαιρίδια αφαιρούνταν από τη "λευκή" κάλπη.

Βουλευτές ανακηρύσσονταν όσοι είχαν τα περισσότερα σφαιρίδια στη λευκή μεριά και εκλέγονταν όσοι αναλογούσαν σε κάθε περιοχή. Το σύστημα αυτό, που ονομάστηκε πλειοψηφικό επιμεριστικό και στην ουσία είναι πλειοψηφικό σε ευρεία και στενή περιφέρεια με ένα μικρό αναλογικό touch (κι εμένα με μπερδεύει ομολογώ) ίσχυσε μέχρι και τις εκλογές του 1920 (για τις οποίες κατά παρέκβαση υπάρχει ειδική αναφορά σε υψηλότερη θέση).

Κορυφαία εκλογική αναμέτρηση με αυτό το σύστημα πρέπει να θεωρηθεί η πρώτη αναθεωρητική του 1910, όταν ο Βενιζέλος ανακυρήχθηκε πρωθυπουργός, χωρίς να είναι καν αρχηγός κόμματος.

Η ιστορία έχει, χονδρικά, ως εξής. Κάποιος δήλωσε τον Βενιζέλο υποψήφιο στην Αττικοβοιωτία, όπου από 38.000 ψηφοφόρους πήρε 32.765 ψήφους. Εν τω μεταξύ εκλέχτηκαν και περίπου 160 ανεξάρτητοι βουλευτές που δήλωναν "θαυμαστές Βενιζέλου". Όταν ο βασιλιάς κατάλαβε τι είχε συμβεί, κάλεσε τον Βενιζέλο που ανυποψίαστος (???) ζούσε στην Ελβετία και του έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

9) Μια θέση πιο πάνω το αγνό και αμόλυντο πλειοψηφικό σύστημα, εδώ στην εκδοχή του της στενής (ας πούμε ολιγοεδρικής) περιφέρειας, όπως πρωτοπαρουσιάστηκε στις 19 Αυγούστου 1928. Δεν χρειάζονται πολλά να ειπωθούν, για ιστορικούς λόγους αναφέρουμε ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος τις σάρωσε τις εν λόγω εκλογές κερδίζοντας 178 έδρες σε σύνολο 250.

8) Στις 16 Δεκεμβρίου 1923 έχουμε τις πρώτες εκλογές με εκλογικό σύστημα mix grill. Ψηφοδέλτιο σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και στην υπόλοιπη Ελλάδα με το πολυαγαπημένο σφαιρίδιο. Η χώρα χωρίστηκε σε δυο εκλογικές περιφέρειες την παλιά Ελλάδα και τη νέα Ελλάδα και τελίκώς ο καταποντισμένος (θα δούμε πως αργότερα) το 1920 Βενιζέλος εξέλεξε 250 βουλευτές σε σύνολο 397, μόνο και μόνο για να παραιτηθεί ένα χρόνο αργότερα.

7) Είσοδος του πλειοψηφικού σε ευρεία (πολυεδρική) περιφέρεια με τις εκλογές που έγιναν στις 9 Ιουνίου 1935. Η αδικία του εν λόγω συστήματος φαίνεται από το αποτέλεσμα των εκλογών όπου ο Παναγής Τσαλδάρης με 65% καταφέρνει και κερδίζει το 96% των βουλευτικών εδρών. Κανονική κοινοβουλευτική δικτατορία δηλαδή.

6) Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στις τελευταίες εκλογές που διεξήχθησαν αποκλειστικά με σφαιρίδιο στη 1 Νοεμβρίου 1920. Πρόκειται για τις πρώτες στην ελληνική ιστορία με μονάχα δυο υποψήφια κόμματα, τους Φιλελεύθερους του Ελευθέριοιυ Βενιζέλου και την Ηνωμένη Αντιπολίτευση του Δημητρίου Γούναρη. Εδώ φαίνεται για πρώτη φορά ο παραλογισμός του αναλογικο-πλειοψηφικού συστήματος του σφαιριδίου. Οι Φιλελεύθεροι λαμβάνουν το 50,31% των ψήφων (καθαρή πλειοψηφία δηλαδή), αλλά εκλέγουν μόλις 110 βουλευτές, ενώ το αντίπαλο κόμμα με 7.125 λιγότερες ψήφους εκλέγει 260.

Ο λόγος απλός. Ο Βενιζέλος κυριάρχησε στις περιοχές της νέας Ελλάδας (Κρήτη, Θράκη, Ανατολική Θράκη η οποία συμμετείχε για πρώτη και τελευταία φορά, Ήπειρο κλπ) και καταποντίστηκε στις περιοχές της παλιάς Ελλάδας. Εξέλεξε άνετα βουλευτές, δηλαδή, στις μικρές περιφέρειες, αλλά στις μεγαλύτερες απέτυχε, οπότε και κοινοβουλευτικώς καταποντίστηκε.

5) Επιστροφή στην απλή αναλογική with a twist είχαμε στις 18 Ιουνίου 1989. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ενισχυμένη παραλλαγή της απλής ή απλοποιημένη παραλλαγή της ενισχυμένης (διαλέγετε και παίρνετε). Το μεμπτόν στην όλη ιστορία δεν βρίσκετε στο ίδιο το εκλογικό σύστημα, αλλά στον χρόνο επιλογής του και στις επιπτώσεις που είχε για τη χώρα. Αν κάποιος δεν γνωρίζει ή ξέχασε να του υπενθυμίσω.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, βέβαιος υπό το βάρος των σκανδάλων και της σκανδαλολογίας ότι θα χάσει τις εκλογές, επιβάλλει το αναλογικότερο σύστημα από τη μεταπολίτευση για να εμποδίσει τον μεγάλο αντίπαλο του Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να δημιουργήσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Αποτέλεσμα η σχεδόν ακυβερνησία για ένα χρόνο. Η σκοτεινότερη περίοδος της μεταπολίτευσης είναι έργο δυο "μεγάλων" ανδρών.

4) Στις 10 Οκτωβρίου 1993 διεξάγονται εκλογές με τον περίφημο νόμο Κούβελα. Ενισχυμένη αναλογική με εξομάλυνση. Κλασική ενισχυμένη, δηλαδή, με τον όρο ότι τα κόμματα πρέπει να πάρουν το 70% των εδρών που θα τους αναλογούσε αν ίσχυε η απλή αναλογική.

Μέχρι εδώ καλά κι όλα άγια φτιαγμένα, όμως το 1989 το μουσουλμανικό κόμμα "Εμπιστοσύνη" παρουσίασε ένα ψηφοδέλτιο μόνο στο νομό Ροδόπης, όπου και επέτυχε το εκπληκτικό 32,62% και αν και στην επικράτεια αυτό αναλογεί στο 0,5% κατάφερε να εκλέξει ένα βουλευτή. Αυτό το γεγονός προβλημάτισε τα μεγάλα μυαλά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, τα οποία κατέφυγαν σε μια πονηριά των καλών μας φίλων και γειτόνων, των Τούρκων.

Οι Τούρκοι, υπό τον φόβο μιας ισχυρής ελληνικής και κουρδικής εκπροσώπησης (πριν αρχίσουν τις εκκαθαρίσεις και τους εκτοπισμούς) στο δικό τους κοινοβούλιο σκαρφίστηκαν το όριο του 10%. Δηλαδή, ένα κόμμα για να μπορέσει να εκπροσωπηθεί στο κοινοβούλιο, θα πρέπει στην επικράτεια να έχει ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό το όριο. Οι δικοί μας, υπό το φόβο της αντίδρασης της αριστεράς, χαμήλωσαν αυτό το όριο στο 3% κι έτσι κατάφεραν να εκτοπίσουν από τα βουλευτικά έδρανα τον ενοχλητικό Αχμέτ Σαδίκ. Η μπάλα σε αυτήν την περίπτωση πήρε και τον Συνασπισμό, ο οποίος έχασε τη δυνατότητα εκλογής για 0,06% των ψήφων.

Ο νόμος του λαπαδοφάγου πρώην υπουργού 'ισχυσε μέχρι και την τελευταία εκλογική αναμέτρηση.

3) Φτάσαμε στις μεγάλες στιγμές του Κώστα Σκανδαλίδη. Στις τελευταίες εκλογές στις 16 Σεπτεμβρίου 2007 εμφανίστηκε μια ενισχυμένη αναλογική με υπερπριμοδότηση του πρώτου κόμματος, τέτοια που του επιτρέπει να δημιουργήσει αυτοδύναμη κυβέρνηση ακόμα και με διαφορά μιας ψήφου. Θα μιλούσαμε ίσως για ένα από τα δικαιότερα εκλογικά συστήματα πλειοψηφικής κλίσης, αν δεν υπήρχε το κόλπο του 3%.

Ποιο είναι αυτό? Ο νόμος Σκανδαλίδη όχι μόνο δεν καταργεί την άδικη ρύθμιση του ορίου του 3%, αλλά ορίζει (ουσιαστικά) αυτό το όριο ως ρυθμιστή της αυτοδυναμίας ή μη του πρώτου κόμματος, αφού στην τελική κατανομή των εδρών το ποσοστό των κομμάτων που δεν αντιπροσωπεύεται στη βουλή δεν λαμβάνεται υπόψη. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται δυο προβλήματα, ένα ηθικό και ένα... ανήθικο.

Το ηθικό πρόβλημα είναι ότι αποδυναμώνεται η ψήφος στα μικρά κόμματα και αυτή καθεαυτή αλλά και το νόημα της. Είτε κάποιος ψηφίζει ένα μικρό κόμμα επειδή πιστεύει στις ιδέες του, είτε ως ψήφο διαμαρτυρίας, τελικά αυτό που κάνει είναι να στηρίζει το πρώτο κόμμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σε αυτές τις εκλογές οι ψήφοι που έλαβαν οι Οικολόγοι Πράσινοι, οι οποίοι έφτασαν το 1,05%. Σε μια έντονα φορτισμένη περίοδο για τα περιβαλλοντικά θέματα 75.529 άνθρωποι διαμαρτυρήθηκαν για την αδιαφορία των τελευταίων κυβερνήσεων και τελικά άθελα τους έδωσαν κυβερνητική αυτοδυναμία σε μια από τις πιο βάναυσα αντι-οικολογικές κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Αντιπροσωπευτική δημοκρατία?

Το "ανήθικο" πρόβλημα είναι ότι ευνοεί τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις. Κόμματα μπορεί να εμφανιστούν από το πουθενά μόνο και μόνο για να μεγαλώσουν το ποσοστό της αναντιπροσώπευτης ψήφου και να ευνοήσουν έτσι το πρώτο κόμμα ή κόμματα μπορεί να πριμοδοτηθούν με ψήφους, ούτως ώστε να πιάσουν το όριο και να αποδυναμώσουν έτσι το πρώτο κόμμα. Για την πρώτη περίπτωση, έχουμε απτό παράδειγμα την επανενεργοποίηση του κόμματος Παπαθεμελή και δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα. Για τη δεύτερη περίπτωση, ας κάνουμε μια υπόθεση. Ας υποθέσουμε, λοιπόν, ότι το ΠΑΣΟΚ ζούσε σε αυτόν τον κόσμο και είχε πάρει είδηση ότι οι εκλογές ήταν χαμένες εξ αρχής. Θα μπορούσε μέσω ενός ισχυρού κομματικού μηχανισμού (που διαθέτει, άλλωστε) να αφήσει να διαρρεύσουν 150.000 ψήφοι προς τους Οικολόγους, δίνοντας τους έτσι ένα ευπρεπέστατο 3% και εμποδίζοντας με αυτόν τον τρόπο την δυνατότητα δημιουργίας αυτοδύναμης κυβέρνησης. Επικίνδυνα πράγματα.

2) Η 1 Μαϊου 1958 ήταν μια ιστορική μέρα για την αριστερά στην Ελλάδα. Προκηρύχθηκαν πάλι εκλογές με σύστημα αναλογικό πλειοψηφικής κλίσης (ενισχυμένη αναλογική), όπως είχε γίνει και το 1951 (θέση 11), όμως αυτή τη φορά με μια εξαιρετική έμπνευση του μεγάλου σεφ Κωνσταντίνου Καραμανλή, με την αμέριστη συμπαράσταση του σου-σεφ Σοφοκλή Βενιζέλου.

Το μυστικό της μεγάλης επιτυχίας βρίσκεται στην άγρια πριμοδότηση των δυο πρώτων κομμάτων εις βάρος του τρίτου. Σκοπός του παιχνιδιού ήταν να αποδυναμωθεί η ΕΔΑ, η οποία περιλαμβάνει και την εκτός νόμου αριστερά. Όλα βαίνουν καλώς για την ΕΡΕ, η οποία κερδίζει με άνετη πλειοψηφία (41,16% και 171 βουλευτές), αλλά ο Ιωάννης Πασαλίδης κάνει την έκπληξη και η ΕΔΑ βγαίνει δεύτερο κόμμα (για πρώτη και τελευταία φορά η αριστερά βρίσκεται στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης) με 24,42% και 79 βουλευτές.

Ο Σοφοκλής το φυσάει και δεν κρυώνει, αφού έπεσε στην παγίδα που ο ίδιος έστησε και ενώ συγκέντρωσε το εξαιρετικό ποσοστό του 20,67% κατάφερε να εκλέξει μόνο 36 βουλευτές, αποδεικνύοντας ότι η καλή συνταγή θέλει και καλή εκτέλεση, αλλά να έχεις και το νου σου, γιατί αν σου αρπάξει η κατσαρόλα κάηκες πριν καν το πάρεις χαμπάρι.

Στις επόμενες τρεις εκλογικές αναμετρήσεις (1961, 1963 και 1964) το εκλογικό σύστημα παρέμεινε ενισχυμένη αναλογική, αυτή τη φορά με μονάχα το πρώτο κόμμα ευνοούμενο (όπως είναι και το φυσιολογικό σε αυτές τις περιπτώσεις), με μια μικρή εξασθένηση της ενίσχυσης του πρώτου κόμματος στις τελευταίες πριν τη δικτατορία εκλογές.

1) Ταρατατζούμ ταρατατζούμ (Ιαχές πλήθους, καμπάνες χτυπάνε, βεγγαλικά φωτίζουν τον ουρανό). Φτάσαμε στις μεγαλειώδης εκλογές στις 19 Φεβρουαρίου 1956.

Οι εκλογές που κερδίζουν ανέτως και χωρίς συναγωνισμό το βραβείο "Χρυσός Σκούφος" των εκλογομαγειρείων. Ένα απίστευτο, όσο και μεγαλειώδες, εκλογικό σύστημα που ονομάστηκε "τριφασικό" με εμπνευστή των μέγιστο λάτρη των θεσμών (από εκεί κληρονόμησε τον αντίστοιχο σεβασμό και ο ανηψιός) Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Ποια είναι η συνταγή για το τριφασικό? Παίρνουμε ως βάση το πλειοψηφικό, το οποίο το εφαρμόζουμε απαλά στις περιφέρειες που πλειοψηφεί η ΕΡΕ, προσθέτουμε ελάχιστη ενισχυμένη αναλογική εκεί που υπερτερεί γερά η ΕΡΕ και τέλος πασπαλίζουμε με απλή αναλογική εκεί που υπερτερεί η Δημοκρατική Ένωση.

Αποτέλεσμα: ΕΡΕ 47,38% και 165 έδρες, Δημοκρατική Ένωση 48,15% και 132 έδρες, τρείς έδρες πηγαίνουν σε ανεξάρτητους βουλευτές και για δεύτερη φορά (πρώτη εσκεμμένα από τον εκλογικό νόμο) έχουμε αυτοδύναμη κυβέρνηση από το δεύτερο κόμμα. Μια από τις πραγματικά μεγάλες στιγμές του Μεγάλου Εθνάρχη (ουγκ).

Όμως δεν τελειώσαμε εδώ. Έχω υποσχεθεί και αυτό το +1, το οποίο είναι μια εξαιρετική περίπτωση που έδωσε ο θεός και δεν την είδαμε ποτέ να εφαρμόζεται.

Το 1954 η κυβέρνηση Παπάγου ψήφισε την αγριότερη μορφή πλειοψηφικού σε ευρεία περιφέρεια. Ουσιαστικά αυτό που έκανε ήταν να διαιρέσει την επικράτεια σε 14 μόνο περιφέρειες. Δυνητικά θα μπορούσε να υπάρξει (με τον κατάλληλο διαχωρισμό των περιφερειών) ακόμα και μονοκομματική βουλή. Φαντάζομαι τη μαγεία ενός τέτοιου εγχειρήματος, το οποίο μοιάζει ακόμα πιο φρικαλέο κι από το τριφασικό.

Σημειώσεις:

1) Τα εκλογικά συστήματα χωρίζονται κατά βάση σε τρείς κατηγορίες.

α) Πλειοψηφικό σύστηµα. Είναι το σύστηµα, κατά το οποίο σε κάθε εκλογική περιφέρεια εκλέγεται ο συνδυασµός ή ο υποψήφιος που παίρνει την πλειοψηφία των ψήφων. Το σύστηµα αυτό συνδυάζεται τόσο µε τη στενή εκλογική περιφέρεια και ιδίως εκείνη που εκλέγει ένα µόνο βουλευτή (µονοεδρική εκλογική περιφέρεια), όσο και µε την ευρεία εκλογική περιφέρεια που εκλέγει περισσότερους βουλευτές (πολυεδρική εκλογική περιφέρεια). Το πλειοψηφικό δίνει κυβερνήσεις με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αλλά κοινοβούλιο με μικρή αντιπροσωπευτικότητα.

β) Αναλογικό σύστηµα. Λέγεται το σύστηµα, κατά το οποίο οι έδρες κάθε εκλογικής περιφέρειας κατανέµονται στους συνδυασµούς και τους µεµονωµένους υποψηφίους, οι οποίοι µετέχουν στις εκλογές, ανάλογα µε τις ψήφους που έλαβαν. Το σύστημα αυτό συνδυάζεται μόνο με την ευρεία περιφέρεια. Το αναλογικό σπανίως δίνει αυτοδύναμη κυβέρνηση, αλλά είναι το σύστημα με την ευρύτερη αντιπροσωπευτικότητα.

γ) Μικτό σύστημα (γνωστό ως ενισχυμένη αναλογική). Πρόκειται για έναν συνδυασμό των δυο προαναφερθέντων συστημάτων. Έχουμε, δηλαδή, ένα σχετικά αναλογικό σύστημα στην επικράτεια και ένα σχετικά πλειοψηφικό σύστημα στην εκάστοτε περιφέρεια. Το σύστημα αυτό συνδυάζεται τόσο με την στενή περιφέρεια, όσο και με την ευρεία. Τα μικτά συστήματα προσπαθούν να επιτύχουν και την ισχυρή κυβέρνηση του πλειοψηφικού, αλλά και την ευρεία ποικιλία πολιτικών σχηματισμών του αναλογικού.

Οι Πάνθηρες των Δρόμων

Σήμερα το πρωί, στο καφενείο που συνηθίζω να πίνω το καφεδάκι μου, εμφανίζεται χαμογελαστός ένας από τους τακτικούς πελάτες, κρατώντας ένα χαρτάκι στα χέρια του. Δυο φίλοι άρχισαν τα πειράγματα κι ενώ προσπαθούσα να καταλάβω, μου δίνει το χαρτί που κρατούσε και βλέπω αυτό:



Ήξερα για την ύπαρξη των Streetpanthers, ήξερα κι ότι υπήρχαν εδώ στο Ρέθυμνο 2-3 που έκαναν αυτή τη δουλειά, αλλά δεν το είχα ξαναδεί live.

Αφού τελείωσε η καζούρα και τα γελάκια, ρώτησα το΄"θύμα" αν τον είχε ενοχλήσει. Γελώντας μου απάντησε ότι εκεί που είχε παρκάρει καλά του έκαναν και ήταν όντως γάιδαρος. Τώρα θα προσπαθεί να είναι πιο προσεκτικός και να ψάχνει λίγο περισσότερο για θέση παρκαρίσματος.

Όντως αν το καλοσκεφτούμε είναι ένας ωραίος τρόπος να την πεις στον άλλον με χιούμορ, χωρίς ηλίθιους τσακωμούς. Βέβαια δεν ξέρω αν κάποιοι σαν τον γάιδαρο του μήνα Ιουνίου



θα φιλοτιμηθούν την επόμενη φορά να κάνουν μια βόλτα παραπάνω, η αν ο κύριος με το παπάκι



θα το ξανασκεφτεί πριν πιάσει με το τεράστιο όχημα του μια ολόκληρη αναπηρική θέση πάρκινγκ, αλλά τουλάχιστον κάποιοι από εμάς κάνουν μια ενεργή προσπάθεια για να καλυτερεύσουν τη ζωή στις πόλεις μας και τους αξίζει ένα μπράβο.



Υ.Γ. Επειδή έχω κάποια μικρή γνώση των τιμών εκτύπωσης, μπορώ να βεβαιώσω ότι το κόστος των αυτοκολλήτων είναι μικρό και περίπτωση λαμογιάς δεν φαίνεται να υπάρχει. Ευτυχώς!!!

Αναζητώντας το χαμένο ποστ

Τις τελευταίες μέρες έχουν συμβεί κοσμοϊστορικά γεγονότα.

Nίκησε ο Ολυμπιακός στας Ευρώπας, η Πασοκική διαμάχη μαίνεται αμείωτη, η κυβέρνηση παίρνει πίσω όσα υποσχέθηκε πριν τις εκλογές του... 2004 και η μεγάλη κυβερνητική παράταξη παρουσίασε το πρώτο της ρήγμα ονόματι Καράογλου (κάτι πρέπει να κάνουν στη ΝΔ με τους βορειοελλαδίτες που το όνομα τους αρχίζει από Κ, δεν μπορεί να είναι σύμπτωση), τα αμερικανά αναγνώρισαν τη γενοκτονία των Αρμενίων, ο Χριστόδουλος είναι στα τελευταία του και οι γιατροί ήδη κανιβαλίζουν το πτώμα του και μέσα σε όλα αυτά διάβασα και μια ενδιαφέρουσα ιστορία για το σύστημα υγείας στην Κούβα (παρεμπιπτόντως σήμερα βγαίνει στις αίθουσες και το Sicko, ενώ αναμένεται και το αντι-Sicko που τα χώνει στον Moore).

Έλα όμως που αυτό που τώρα μου συμβαίνει (μέγας Τζορντανέλι) με έχει ρίξει στο καναβάτσο και δεν μπορώ να πιάσω ούτε την λευκή πετσέτα...

Για να μην πολυλογώ, εδώ και δέκα μέρες περίπου, έπιασα "κανονική" δουλειά, όπερ εστί δουλειά πρωινή (9 to 5 τρόπον τινά). Σιγά τα ωά και δεν είμαι κι ο πρώτος. Ταυτοχρόνως, όμως, διατηρώ και τη νυχτερινή μου δουλειά, το οποίο σημαίνει ότι δουλεύω συνεχώς από τις 23:30 έως τις 16:00 της επομένης. Φαγάκι, μπανάκι (αν προκάμω ο βρωμιάρης) και ύπνος για κανά πεντάωρο, αν είμαι τυχερός.

Ομολογώ ότι η νυχτερινή δουλειά είναι χαλαρή και μου επιτρέπει πρόσβαση σε υπολογιστή και απεριόριστο χρόνο για γράψιμο, αλλά οι ρυθμοί των τελευταίων ημερών μου έχουν κάνει το μυαλό πουρέ και μπορώ να ασχοληθώ μόνο με την αβάσταχτη ελαφρότητα του ποδοσφαίρου, οπότε βγάζω το άχτι μου στο blog της gatti, αφού έχω ορκιστεί ότι για μπάλα στο δικό μου blog δεν θα γράψω ποτέ.

Σήμερα ύπνο δεν έχω (τι άθλια έκφραση 5 το απόγευμα) και είπα να ασχοληθώ λίγο με το μπλογκάκι μου, αλλά...

Λέω να κάνω υπομονή για μια βδομάδα ακόμη (τότε τελειώνει η νυχτερινή) κι αν καταφέρω κανένα βραδάκι να συγκροτήσω μια ολοκληρωμένη σκέψη, χωρίς να αρχίσω να βλέπω, πράσινες, κόκκινες και κίτρινες πεταλούδες, να ποστάρω επιτέλους (αυτό με την Κούβα και τον δολοφόνο του Γκεβάρα με έχει εξιτάρει). Άσε που οραματίζομαι ένα αύριο λίγο πιο δραστήριο και ευχάριστο για μένα και έχω βαλθεί να το οργανώσω.

Τέλος πάντων, λέω να πάω για ύπνο τώρα...