Πέμπτη 31 Ιανουαρίου 2008

Τι είν' ο Χριστόδουλος και τι το ζουμί του?

Τώρα που εκοιμήθη και ετάφη (δημοσιογραφικές πληροφορίες για ανάσταση δεν έχουμε ακόμα) και πλέον δεν είναι μαζί μας επί της γης ετούτης, τι ήταν άραγε ο Χριστόδουλος και γιατί είναι σε κάποιους τόσο χρήσιμο το ζουμί του?

Τι ήταν ο Χριστόδουλος?

Η αντιπάθεια μου προς το πρόσωπο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος (πλην ορισμένων τεμαχίων γης που δεν έφτανε η χειρ του) ήταν μεγάλη σχεδόν από την πρώτη μέρα που ανέλαβε. Οι λοξές ματιές προς την κάμερα, το υποκριτικό χαμόγελο της συγκατάβασης και το ψευτοταπεινό τρέμουλο της φωνής που συνεπήραν τα πλήθη, εμένα προσωπικά με ξένισαν και, για να είμαι ειλικρινής, μεγάλωσαν την αποστροφή που ήδη είχα για την εκκλησία. Η συνέχεια, δυστυχώς, ήταν ακόμη χειρότερη. Όσο η δημοτικότητα ανέβαινε, τόσο η χειραγώγηση του πλήθους γινόταν σημαντικότερη για τον ίδιο, με αποκορύφωμα την ύψωση επαναστατικών λαβάρων (εναντίον ποιου άραγε) εν μέσω λαϊκών συλλαλητηρίων για τις ταυτότητες.

Κατά καιρούς, ο Χριστόδουλος έβαλε κατά του Διαφωτισμού, της λογικής, της Ευρώπης κλπ, όμως αυτές οι βολές ήταν κατά το μάλλον αναμενόμενες και, μπορούμε να πούμε, καθόλου ξένες προς όλα όσα πρέσβευε ο μακαριστός και διδάσκει η θρησκεία. Αυτό που για μένα είναι ασυγχώρητο είναι οι εξ ανακλάσεως βολές προς την ίδια την χριστιανική πίστη που η ατιθάσευτη φιλοδοξία του έστελνε κατά ριπάς με κάθε κοσμική εκδήλωση του.

[...]ευκόλως δια της τρυμαλιάς της βελόνης κάμηλος εισελεύσεται ή πλούσιος
εις την βασιλείαν του θεού[...]


Όμως το αρχιεπισκοπικό μέγαρο είναι απαραίτητο για την καλή λειτουργία της εκκλησίας, οι ιερείς χρειάζονται πριμ παραγωγικότητας (μετά το εργατιά-αγροτιά έχουμε και το εργατιά-παπαδαριό) και ο ίδιος απαιτεί και το πράττει να ζει πλουσιοπάροχα κάνοντας "ιερές" κρουαζιέρες με επιχορηγήσεις του υπουργείου απολιτίστων.

[...]Απόδοτε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ[...]

Όμως η απαίτηση για, σχεδόν, συγκυβέρνηση τουλάχιστον επί των θεμάτων που θεωρούσε ότι τον αφορούσαν (θρησκευτικά και εθνικά) ήταν έντονη και καθημερινή. Ο περί "δεξιάς του Κυρίου" λόγος του θα παραμείνει ως μια από τις πλέον επαίσχυντες παρεμβάσεις της Εκκλησίας στα πολιτικά ζητήματα του τόπου, το θέμα των ταυτοτήτων ξεπερνά ακόμα και την κοινή λογική, ενώ οι συνεχείς, συνήθως εμπρηστικές, παρεμβάσεις του σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, ευτυχώς δεν ζημίωσαν τον τόπο (προφανώς επειδή οι ξένοι ηγέτες δεν τους έδιναν ιδιαίτερη σημασία)

[...]Ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον[...]Ου λήψει το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω[...]

Όμως προέταξε το δικό του είδωλο, το διαμόρφωσε και το περιέφερε από άμβωνος και τηλεοράσεως και σε κάθε μα κάθε ευκαιρία χρησιμοποιούσε το όνομα του Κυρίου (όπως προείπαμε και την δεξιά του) για να επιβάλει το δίκιο του επί όλων υμών των απίστων.


[...]Και ζωήν του μέλλοντος αιώνος[...]

Όμως αμέσως μετά την διαπίστωση της ασθένειας του, ξεκίνησε ένας αγώνας άνευ προηγουμένου για την ίαση της. Δεκτή η αγωνία του ανθρώπου, πως όμως διδάσκεις ότι η ζωή επί της γης είναι πεπερασμένη και αυτό που έχει σημασία είναι η μετά θάνατον ζωή "εν τόπω χλοερό, εν τόπω αναψύξεως, ένθα απέδρα οδύνη, λύπη και στεναγμός" και ταυτοχρόνως σκορπάς εκατομμύρια από τα χρήματα των φορολογούμενων πιστών και μη, μόνο και μόνο για να παρατείνεις μερικούς ακόμα μήνες την ταπεινή ζωή σου?

Στο τέλος υπερίσχυσε η ανάγκη της υστεροφημίας. "Ταπεινός αντίκρυσε τον θάνατο" μας πληροφορούν, όμως γιατί είναι τόσο αναγκαία η υστεροφημία, εφόσον είναι εξασφαλισμένη μια θέση στον παράδεισο?

Και τι θα γίνει τώρα με το ζουμί του?

Όταν επιλέγεις να ζεις μέσα στην ματαιότητα της αυτοπροβολής, πρέπει να περιμένεις ότι αυτοί που σου προσέφεραν το βήμα θα σε στίψουν μέχρι να σε στραγγίξουν. Ξαφνικά ο τεθνεώς δεν δεδικαίωται απλώς, αλλά εξυμνήται και σχεδον καθαγιάζεται. Τα αφιερώματα, η δήθεν οδύνη και η εκ του μαϊντανού μπουρδολογία έδωσαν και πήραν (δείτε και το εξαιρετικό ποστ της βαζελόγατας), φτάνοντας σε σημείο να δούμε από την κρατική τηλεόραση μέχρι και ντοκυμαντερ με τίτλο "Η ζωή του Χριστόδουλου".

Οι κραυγές για τον "σπουδαιότερο Έλληνα που υπήρξε ποτέ" σκέπασαν ξαφνικά τους στίχους του Σεφέρη, του Ρίτσου και του Σολωμού, έσβησαν τους πίνακες του Θεόφιλου και του Τσαρούχη, έπνιξαν τις πολιτικές καινοτομίες του Καποδίστρια και του Βενιζέλου (του Ελευθέριου, όχι του άλλου με τα ρεύματα), κατέστειλαν τις επαναστάσεις του Κολοκοτρώνη του Ρήγα και του Κανάρη και σε λίγο θα απαλείψουν και την τελευταία ικμάδα αξιοπρέπειας που είχε μείνει στο πρόσωπο του.

Το πλέον λυπηρό είναι ότι οι ίδιοι οι παραληρούντες πιστοί και οι σκοπίμως παραληρούντες δημοσιογράφοι προσβάλουν, άθελα τους λέω εγώ, την μνήμη όλων των προηγούμενων Αρχιεπισκόπων και Πατριαρχών, τον ίδιο τον σημερινό Πατριάρχη, ακόμα ακόμα και τον Άγιο Νεκτάριο (τον τελευταίο άγιο της ορθόδοξης εκκλησίας και μοναδικό απ'όσο γνωρίζω νεοέλληνα άγιο) μέσα στην υπερβολή τους.

Προφανώς κάποιοι κερδίζουν από αυτό. Προφανώς κάποιοι θέλουν να βράσουν πολλά κόκκαλα μέσα σ' αυτό το ζουμί. Το ίδιο πλήθος που χρησιμοποίησε ο Χριστόδουλος όσο ήταν Αρχιεπίσκοπος έγινε πλέον ο ιδανικός πελάτης για τους απανταχού αριβίστες δημοσιογράφους της κακιάς ώρας.

Θέλω να πιστεύω (δεν ξέρω αν μπορώ, αλλά θέλω) ότι ο Χριστόδουλος ήξερε ότι όλα αυτά ήταν, είναι και θα είναι υπερβολές. Θέλω να πιστεύω (είπαμε...) ότι αν ήταν εδώ θα τους έβαζε στη θέση τους. Δυστυχώς, πιστεύω ότι αυτός τους έβαλε σε αυτήν τη θέση που βρίσκονται τώρα, αυτός τους έδωσε το τσεκούρι για να πελεκύσουν τη βελανιδιά που έπεσε και τώρα πια είναι πολύ αργά για να το πάρει πίσω.

Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2008

Ζήτω ο ηλεκτρισμός της σκέψης!!!

[...]Φανταστείτε ένα σύζυγο και σ’ ένα τραπέζι απάνω να κάθεται η γυναίκα του που αυτοκτόνησε, παν κάτι ώρες, πηδώντας απ’ το παράθυρο. Είναι ανάστατος, δεν μπορεί να μαζέψει το μυαλό του. Πηγαινοέρχεται από τη μια κάμαρα στην άλλη πασχίζοντας να συλλάβει το τι έγινε, να «μαζέψει τις σκέψεις του σ’ ένα σημείο». Χώρια όλα τα’ άλλα, έχουμε να κάνουμε και μ’ έναν αρρωστημένα υποχόνδριο, από εκείνους που μιλάνε μόνοι τους με τον εαυτό τους. Και να τον που μονολογεί, ξετυλίγει την όλη υπόθεση, την ξεδιαλύνει ο ίδιος στον εαυτό του. Παρότι ο λόγος του φαινομενικά έχει συνοχή, οι αντιφάσεις ανάμεσα στη λογική και το συναίσθημα είναι απανωτές. Πότε πιάνει να δικαιολογεί τον εαυτό του, πότε να κατηγορεί εκείνη, και πότε χάνεται σε μικρόλογες διευκρινίσεις: εδώ θα βρούμε χοντράδα του νου και της καρδιάς, εδώ και το βαθύτερο αίσθημα. Σιγά- σιγά έρχεται να ξεδιαλύνει την ιστορία και να μαζέψει «τις σκέψεις του σ’ ένα σημείο». Η σειρά των αναμνήσεων, καθώς τελικά τις ανακαλεί, τον πάει καρφί στην αλήθεια κι η αλήθεια, ακάθεκτη, εξυψώνει το νου και την καρδιά του. Εκεί, προς το τέλος, αλλάζει ο τόνος της αφήγησης σε σχέση με την αρχή που είναι ακατάστατη. Σ’ αυτόν τον δύσμοιρο φανερώνεται η αλήθεια αρκετά καθαρά και οριστικά, σε ό, τι αφορά τουλάχιστον τον ίδιο.[...]

Φήοντορ Ντοστογιέφσκι

Η "Ήμερη", ένα μικρό δίηγημα που ο Ντοστογιέφσκι έγραψε στα τέλη του 1876, αποτελεί το δικό του περί αυτοκτονίας "δοκίμιο", μόνο που όπως είναι φυσικό ο συγγραφέας δεν την χρησιμοποιεί παρά μόνο ως αφορμή, ως έναυσμα για να διεισδύσει για άλλη μια φορά στα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής. Το έργο είναι εμπνευσμένο από μια σειρά αυτοκτονιών που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, υπέπεσαν στην αντίληψη του συγγραφέα (για όποιον ενδιαφέρεται μπορεί να διαβάσει περισσότερα εδώ), όμως, όπως είναι φανερό και από το σημείωμα που προηγείται, αποτελείται από τον μονόλογο του συντετριμμένου συζύγου της αυτόχειρος. Ενός ενεχυροδανειστή (έμπορου της φτώχειας και της μιζέριας), ο οποίος με την αλλαζονεία ενός Μεφιστοφελή αποπλάνησε την δεκαεξάχρονη πελάτισσα του, μόνο και μόνο για να πέσει τελικά θύμα της ίδιας του της αλλαζονείας. Μέσα από το κείμενο αντιλαμβανόμαστε ότι ο άνδρας τελικά αποπλανάται από την "ήμερη" σύζυγο του και τελικά ο ίδιος της ομολογεί ότι την αγαπά. Είναι πλέον δικός της.

"Όταν την πάρουν τι θ' απογίνω" είναι η αρχή και το τέλος του μονολόγου. Ο ερωτευμένος σύζυγος συνειδητοποιεί ότι όσο το, έστω και νεκρό, σώμα της αγαπημένης του βρίσκεται στο σπίτι, εκείνη είναι ακόμα μαζί του και αυτός δεν είναι μόνος.

Ο Λευτέρης Βογιατζής είναι ίσως ο μόνος (ως ηθοποιός, αλλά και ως σκηνοθέτης) που θα μπορούσε να αποδώσει θεατρικά ένα τέτοιο δίηγημα. Βουτηγμένος καθώς είναι μέσα στον περφεξιονισμό και τις εμμονές, μεταφράζει και σκηνοθετεί το ντοστογιεφσκικό κείμενο, καταφέρνοντας να μην προδόσει ούτε κόμμα από την σκέψη του συγγραφέα.

Κατ'αρχάς, ενσωματώνει το "λυσάρι"-σημείωμα μέσα στο κείμενο. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας (το σκηνικό μετατρέπεται όποτε χρειάζεται σε γιγαντοοθόνη, ενώ σε όλη τη διάρκεια της παράστασης δύο τηλεοράσεις αναπαράγουν βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα του ίδιου του κειμένου), αποδίδει πλήρως το διχασμό του ήρωα του, ενώ, τέλος, σοφά σκεπτόμενος βάζει τον ήρωα του να απασχολείται, σωματικά, με ασήμαντες μικρολεπτομέρειες του καθημερινού του βίου (ξυρίζεται, πλένεται, ντύνεται κλπ). Όσο είναι αυτή εκεί, τίποτα δεν έχει αλλάξει.

Αισθητικώς, η παράσταση που είχα την τύχη να δω στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, είναι ένα κομψοτέχνημα σκηνοθετικής ενορχήστρωσης. Πνευματικώς, είναι ένας ιδανικός τρόπος να δεις δραματοποιημένη τη σκέψη ενός εκ των μεγαλυτέρων συγγραφέων.

Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2008

Τι γράφεις μετά από απουσία 2 μηνών?

Εμ, ψελλίζεις μια δικαιολογία (πολλή δουλειά βρε παιδάκι μου), ενώ στην πραγματικότητα αρνείσαι να παραδεχτείς ότι είχες στερέψει επικοινωνιακά και ήθελες να ασχοληθείς με την άθλια ζωή σου, μπας και γυρίσει λίγο η τύχη.

Εύχεσαι χρόνια πολλά και καλή χρονιά σε όλους.

Το παίζεις λίγο ινδιάνος και κάνεις μια ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε, αλλά τι στο διάολο μας έμαθε το 2007?

Μας έμαθε ότι ο μεγαλύτερος υπέρμαχος της αθανασίας της ψυχής και της μετά θάνατον ζωής μπορεί να ξοδέψει εκατομμύρια από τα χρήματα του ποιμνίου του μόνο και μόνο για να παρατείνει για μερικούς μήνες την επί της γης ζωή του.

Ότι είναι σεμνό και ταπεινό να κάνεις υπουργό έναν ήδη εμπλεκόμενο σε σκάνδαλο εξουσίας πρώην υπουργό, μόνο και μόνο για να τον "παραιτήσεις" ξανά αφου ξανακάνει τα ίδια.

Ότι μερικά εκατομμύρια στρέμματα καμμένου δάσους και 6 νεκροί κοστίζουν 3.000 ευρώ το κεφάλι και 4% στις εκλογές.

Ότι υπάρχει κίνημα των bloggers (χαχαχαχα!!!!!)

Ότι η ταχεία προώθηση των μεταρυθμίσεων που θα σώσουν τη χώρα δεν περιλαμβάνει το πρώτο τετράμηνο μιας διακυβέρνησης.

Ότι ένας πολιτικός έχει ρεύμα εφόσον αν του πετάξεις ένα ποτήρι καφέ βραχυκυκλώνει.΄

Ότι υπάρχει ανεξάρτητο κράτος λίγο κάτω από την κορυφή του Ψηλορείτη.

Ότι υπάρχουν Έλληνες με ονοματεπώνυμα όπως Τριανταπεντάχρονη Συμβασιούχος, Γνωστός Ηθοποιός, Διάσημος Τραγουδιστής, Κομιστής Ντιβιντή κλπ. Αυτοί οι συνάνθρωποι μας συνήθως εμπλέκονται σε παράνομες δραστηριότητες και στις περισσότερες περιπτώσεις βγαίνουν "λάδι".

Τέλος μας θύμισε ότι η αχαριστία είναι το μεγαλύτερο προσόν, αν θέλεις να πας μπροστά στη ζωή σου και μας επιβεβαίωσε ότι η αναλογία αξιόλογων ανθρώπων:βλακών και αναξιοπρεπών είναι πολύ μεγαλύτερη από την χρυσή αναλογία (1:1,618 για όσους δεν θυμούνται) και αυτό κάνει τον κόσμο μας πολύ άσχημο.

Καλή χρονιά με μια ευχή. Το 2008 να μας μάθει λιγότερα...