Κυριακή 4 Ιουλίου 2010

Το αστείον του πράγματος...

Μια μικρή ιστορία θα διηγηθώ σήμερα. Ήρωες της, ο θρυλικός σεναριογράφος Dalton Trumbo και ο ακόμα πιο θρυλικός σκηνοθέτης Luis Bunuel.

Ο Τράμπο, σεναριογράφος των Kitty Foyle (1940), Spartacus (1960) και The Last Sunset (1961) μεταξύ άλλων, υπήρξε ένας βαθύτατα δημοκρατικός και γενναίος άνθρωπος, ο οποίος γράφτηκε στην αμερικανική (και παγκόσμια) ιστορία ως ένας από τους «Δέκα του Χόλυγουντ», δηλαδή ως ένα από τα δέκα θύματα των Μακαρθικών διώξεων το 1947. Αρκετά χρόνια πριν, το 1939, ο Τράμπο έγραψε μια, επίσης θρυλική, νουβέλα η οποία έτυχε θερμής υποδοχής από κοινό και κριτική και η οποία αποτελούσε για δεκαετίες ευσεβή πόθο για τους περισσότερους κινηματογραφικούς σκηνοθέτες.

Το 1970, αφού ο Τράμπο είχε αποκατασταθεί και του είχε, πλέον, επιτραπεί να εργάζεται ξανά (το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του, όπως και το Brave One (1956) για το οποίο πήρε Oscar, έγινε υπό διάφορα ψευδώνυμα), αποφάσισε ότι το Johnny Got His Gun (για αυτήν τη νουβέλα μιλούσαμε πριν) έπρεπε να γίνει ταινία. Όπως προείπαμε, δεκάδες σκηνοθέτες είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον, όμως ο Τράμπο πίστευε, και πολύ καλά έκανε, ότι ο μόνος που θα μπορούσε να αναδείξει το έργο ήταν ο Μπουνιουέλ.

Ο Μπουνιουέλ, ίσως ο μεγαλύτερος κινηματογραφιστής που πάτησε το πόδι του στη γη, σκηνοθέτης των Los Olvidados (1950), Viridiana (1961), Belle De Jour (1967) και Cet Obscur Objet Du Desir (1977) μεταξύ άλλων, υπήρξε ένας βαθύτατα αναρχικός, άθεος και (δεν ξέρω αν και πόσο) γενναίος άνθρωπος, ο οποίος ως μεγαλοφυΐα ήταν και βαθύτατα διαλεκτικός.

Αφού, λοιπόν έγινε η πρώτη επαφή μεταξύ των δύο και, φυσικά, η αρχική συμφωνία, άρχισαν και οι πρώτες συζητήσεις για τη μορφή που θα έπαιρνε το έργο. Όμως ένας δημοκράτης και ένας αναρχικός έχουν ελάχιστα σημεία επαφής. Κάθε φορά που ο Τράμπο ανέφερε τη λέξη «δημοκρατία», ο Μπουνιουέλ ξεσπούσε σε γέλια. Ο εκνευρισμός ήταν διάχυτος. Ο Τράμπο δεν μπορούσε να κατανοήσει το λόγο που ο Μπουνιουέλ γελούσε ακατάπαυστα στο άκουσμα και μόνο της λέξης και ο Μπουνιουέλ, που γνώριζε ότι καμμιά λέξη δεν είναι μονοσήμαντη, δεν μπορούσε να σταματήσει να γελά.

Ο Τράμπο φοβήθηκε, και πολύ καλά έκανε, ότι το αντιπολεμικό αριστούργημα του θα έχανε τα ανθρωπιστικά στοιχεία του στα χέρια του βλάσφημου Ισπανού και ότι το τελικό αποτέλεσμα δεν θα τον αντιπροσώπευε ούτε στο ελάχιστο, οπότε αποφάσισε να διαλύσει τη συνεργασία και να γυρίσει μόνος του την ταινία. Αποτέλεσμα αυτής του της απόφασης ήταν η ειλικρινής, ανθρωπιστική, συγκινητική και μετριότατη, ταινία που τελικά βγήκε στους κινηματογράφους το 1971.

Η ξεροκεφαλιά του Μπουνιουέλ μας στέρησε ένα μεγάλο αριστούργημα…

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ατράνταχτη απόδειξη πως κι η Τέχνη τελικά έχει όρια, (κι ας λένε πολλοί το αντίθετο) πως στρατεύεται αλλά και θυσιάζεται στο βωμό ιδεολογιών που ας μην γελιώμαστε έχουν εξασθενήσει τόσο που......τελικά δεν στερηθήκαμε μια ταινία της ξεροκεφαλιάς ενός κινηματογραφιστή, αλλά την στερηθήκαμε εξαιτίας ενός status quo που απλά πιστέψαμε πως ορίζει το κόσμο ενώ και σε αυτό, οι ιδεολογίες δεν έχουν διακριτή γραμμή μεταξύ τους, παρά αυτήν που δίνει η εκάστοτε προσκολλημένη σε φαντάσματα πολιτική σκέψη!

Καλημερα

ΦΟΥΛΗ είπε...

Aς σπρώξω και εγώ, μόνο που δεν κατέω πράμα ,θα αφήσω όμως μια δροσερή νησιώτικη καλησπέρα!!!

s_pablo είπε...

@Couλα

Το νόημα το πιάσαμε. Η couλοφιλοσοφική προσέγγιση με ενθουσίασε...

@Φούλη

Μια νησιώτικη καλησπέρα είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτη. Κυρίως από εσένα.

Αβαδιστη είπε...

Eγώ πάλι τι να σας πω... την ταινία ουδέποτε την είδα,έχω διαβάσει το βιβλίο κι αναρωτιέμαι αν θα μπορούσε ποτέ να γίνει εικόνα επιτυχώς.
Δύσκολο!

s_pablo είπε...

@Αβάδιστη

Η ταινία έχει ενθουσιάσει τους περισσότερους που την έχουν δει. Φαντάζομαι ότι η ηθική υπερισχύει της αισθητικής στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Εγώ, προσωπικώς, δεν ενθουσιάστηκα...

(Να σημειώσω εδώ ότι την ιστορία τη διάβασα κάποτε στην κριτική για την ταινία από τον Βασίλη Ραφαηλίδη, με τον οποίο σε αυτήν την περίπτωση, και πολλές άλλες ομολογώ, συμφωνούμε.)

Venea είπε...

Δεν θα εκφέρω άποψη ούτε για την ταινία ούτε για το βιβλίο μιάς που μόνο ακουστά τα έχω. Απλα θα σχολιάσω πως η ιστορία που μας πειγράφεις είναι αλλη μια απόδειξη πως τελικά ο φανατισμός οποιασδήποτε μορφής δεν βγάζει πουθενά...

Καλησπέρα! :)